Jak używać feromonów jako środków ochrony roślin?

Ostatnia aktualizacja: 20.08.2021
Feromony to chemiczne substancje zapachowe wydzielane nieświadomie przez ludzi i zwierzęta w celu przekazywania „komunikatów” innym osobnikom tego samego gatunku. Istnieją różne rodzaje feromonów, a każdy z nich ma inne działanie: jeden stanowi przynętę, zaś inny działa odpychająco. Substancje te nie tylko są wydzielane w sposób nieświadomy, ale i reakcje na tego rodzaju „komunikaty” następują w sposób automatyczny. Z tego względu feromony są coraz częściej stosowane w ogrodnictwie jako środki ochrony roślin. Jednakże jak dokładnie one działają? W tym artykule nasi specjaliści objaśniają sposób używania feromonów jako środków ochrony roślin.
Rodzaje feromonów
Istnieją najróżniejsze rodzaje feromonów. W przypadku wielu z nich skład został już poznany, dzięki czemu możliwe jest produkowanie ich chemicznych substytutów. W ogrodnictwie szklarniowym najczęściej stosuje się feromony nęcące i agregacyjne, płciowe i odstraszające.
- Feromony nęcące i agregacyjne: działają one na owady w sposób silnie przyciągający. Naniesienie feromonów nęcących i agregacyjnych na pułapkę typu delta lub na płytki lub rolki sygnalizacyjne przyciągnie owady do danego miejsca, po czym przykleją się one do płytki lepowej w pułapce i umrą. Metoda ta stosowana jest przede wszystkim do monitorowania.
- Feromony płciowe: zastosowanie dużych ilości feromonów płciowych utrudnia osobnikom męskim znalezienie osobników żeńskich. W ten sposób utrudniają one zatem łączenie się w pary, przez co owady żyjące w szklarni trudniej się rozmnażają, a populacja szkodników rośnie wolniej. Feromony płciowe mogą być ponadto stosowane także jako przynęta (podobnie jak feromony nęcące i agregacyjne).
- Feromony odstraszające: mają one działanie odstraszające owady i przekazują im „komunikat”, by trzymały się z daleka. Dzięki naniesieniu feromonów alarmowych na rośliny lub owoce owady będą omijały te miejsca.
Sposób stosowania feromonów
Używając feromonów, należy wziąć pod uwagę kilka kwestii:
- Pułapkę typu delta umieszczać tuż nad rośliną.
- W przypadku stosowania kilku pułapek zadbać o to, by odległość pomiędzy nimi wynosiła co najmniej 50 metrów. W ten sposób zapobiegamy mieszaniu się ze sobą różnych feromonów.
- Aby osiągnąć najlepszy efekt, wymieniać feromony raz w miesiącu.
Łączenie feromonów ze środkami ochrony roślin
Feromony można łączyć ze środkami ochrony roślin. Przyciąganie owadów przy pomocy feromonów do źródła punktowego środków ochrony roślin sprawia, iż wystarczające jest zastosowanie takich środków wyłącznie na niewielkiej powierzchni. Wpływa to ma oszczędność w zakresie stosowania środków ochrony roślin. Inną zaletą takiego rozwiązania jest fakt, że mniejsza część uprawy będzie miała kontakt ze środkami ochrony roślin, na skutek czego wytwarzana będzie mniejsza ilość pozostałości.
Feromony w połączeniu z taśmami do odławiania szkodników
Nowością na rynku są taśmy sygnalizacyjne, w których dodatkiem do kleju jest wabiący feromon. Dodatek ten w znaczny sposób wpływa na ilość odłowionych szkodników, zachowując jednocześnie działanie selektywne (nie wabi owadów pożytecznych).