Jaką funkcję pełnią pierwiastki
śladowe?

Autor:
Han van der Kooij | Ostatnia aktualizacja: 17-02-2020
Nawozy odgrywają kluczową rolę w procesie
wzrostu rośliny. Żadna uprawa nie może być z powodzeniem
utrzymana bez użycia nawozów. W rzeczywistości, wszystkie uprawy
potrzebują głównych pierwiastków i pierwiastków śladowych, aby
zachować zdrowie i kontynuować wzrost. W tym artykule nasz
specjalista ds. produktów nawozowych powie więcej o znaczeniu pierwiastków
śladowych.
Pierwiastki główne
Każda roślina potrzebuje w
mniejszym lub większym stopniu pierwiastków głównych, aby mogła
prawidłowo się rozwijać. Poniższe składniki
odżywcze muszą być zawsze dostępne dla rośliny w
dużych ilościach:
Pierwiastki śladowe
Oprócz pierwiastków głównych, które
zawsze pojawiają się w programie nawożenia, ważne jest
również uwzględnienie pierwiastków śladowych (znanych
również jako mikroskładniki pokarmowe lub mikroelementy).
Odgrywają one ważną rolę w układzie metabolicznym oraz
w szeregu reakcji enzymatycznych zachodzących w roślinie. Nadmiar lub niedobór mikroskładnika pokarmowego powoduje brak równowagi w
roślinie, co prowadzi do degradacji odporności rośliny, a tym
samym zwiększa ryzyko występowania chorób, wirusów i
pleśni.
Następujące składniki odżywcze są uważane za
główne pierwiastki śladowe dla rośliny:
- Żelazo (Fe) Roślina
wykorzystuje żelazo do rozwoju chloroplastu, który jest niezbędny
w procesie fotosyntezy i oddychania rośliny. Ponadto ten
składnik odżywczy przyczynia się do rozwoju punktów wzrostu
w korzeniach.
- Mangan (Mn) Mangan
odgrywa istotną rolę w procesie fotosyntezy, ale jest
również bardzo ważnym elementem budulcowym enzymów. Na
przykład przyczynia się do tworzenia enzymu, który chroni
roślinę przed substancjami, które mogłyby ją
uszkodzić. Wreszcie, spełnia on niezastąpioną
funkcję w wytwarzaniu tlenu podczas procesu fotosyntezy.
- Cynk (Zn)
Produkcja enzymów może być możliwa
dzięki zastosowaniu mikroskładnika jakim jest cynk.
Powyższe enzymy są niezbędne dla rośliny między
innymi dla utrzymania jędrności błon komórkowych. Ponadto
przyczyniają się do produkcji białek i auksyny hormonu
wzrostu.
- Bor (B) Bor
odgrywa ważną rolę w procesie metabolizmu rośliny. Ma
również kluczowe znaczenie dla wydłużenia komórek w korzeniach,
w podziale komórek, jest budulcem ścian komórkowych i stymuluje
rozwój punktów wzrostu.
- Miedź (Cu) Miedź jest wykorzystywana przez roślinę w
procesie fotosyntezy. Brak miedzi lub niewielka ilość miedzi w
roślinie spowoduje znaczne pogorszenie procesu fotosyntezy. Bez
względu na wkład w fotosyntezę, miedź zapewnia również
rozwój różnych witamin i odgrywa rolę w lignifikacji
części roślin.
- Molibden (Mo)Molibden
to pierwiastek śladowy, który pojawia się u roślin w
najmniejszej ilości. Pomimo tego, jego rola jest dość
istotna. Pozwala roślinom przekształcić azotany, których
nie można użyć natychmiast, w budulec białek. Jest
także budulcem różnych ważnych hormonów
roślinnych.
Pierwiastki śladowe w
praktyce
Jak wspomniano wcześniej przez specjalistę
ds. nawozów, nie wszystkie pierwiastki śladowe są równie dobrze
przyswajalne w przypadku wysokiej, a nawet niskiej wartości pH.
„Zbyt wysoka wartość pH może powodować osadzanie się
pierwiastka śladowego. To samo dotyczy zbyt niskiej wartości pH.
Jeśli tak się stanie,pierwiastek nie będzie już
dostępny dla rośliny, w wyniku czego nie zostanie wykorzystany.
Właśnie wówczas powstaje ryzyko niedoboru, któremu należy zawsze
zapobiegać”, uważa specjalista ds. nawozów.
Podczas wzrostu wykrywana jest
wartość pH w środowisku korzeniowym, co powoduje spadek
dostępności pierwiastków śladowych. Może się to
zdarzyć podczas stosowania siarczanów. Aby
zapobiec odkładaniu się mikroskładnika pokarmowego w przypadku
wysokiej lub niskiej wartości pH w pojemniku na nawóz lub w
środowisku korzeniowym, zaleca się stosowanie chelatów.
Co to
są chelaty?
Chelaty to substancje organiczne, które
umożliwiają utrzymanie dostępności składników
odżywczych w przypadku wysokich i niskich wartości pH. Chelat, który
jest również znany jako „pazur”, zapewnia transport składników
odżywczych do korzeni.
Niektóre pierwiastki śladowe są
niestabilne, gdy kończą w środowisku korzeniowym lub w roztworze
nawozu, w którym wartość pH może się zmieniać.
Odkładanie się tych nawozów może mieć negatywny wpływ
na uprawy, ponieważ nie jest już możliwe pobieranie tych
składników odżywczych.
Aby upewnić się, że każda wymagana substancja odżywcza
jest pobierana przez roślinę, nie można uniknąć
stosowania chelatów. Żelazo jest składnikiem odżywczym, który
zawsze musi być podawany roślinie w formie chelatu,
ponieważ dość łatwo tworzy osad w przypadku kontaktu z
innymi składnikami odżywczymi w podłożu lub pojemniku na
nawóz. Wybór właściwego chelatu jest silnie uzależniony od
wartości pH w pojemniku na nawóz i środowisku korzeniowym.
Procenty
w chelatach
Zadziwiające jest to, że chelaty
są zawsze wymieniane w odniesieniu procentowym. Wskazuje, która
część specyfiki określa nawóz. Na przykład Easygro
Zn-EDTA 15% zawiera 15% cynku. Pozostała część nawozu to
materiał organiczny, a mianowicie chelat.
Wybór
chelatów
Istnieje wiele rodzajów chelatów, których
zastosowanie całkowicie zależy od wartości pH, w której nawóz
zostanie wysiany. Poniżej znajduje się przegląd dostępnych
chelatów na pierwiastek śladowy:
- Żelazo
Żelazo odżywcze można
chelatować na różne sposoby i jest ono dostępne w formie Fe-EDTA, Fe-DTPA, Fe-EDDHA. Każdy
z tych różnych chelatów ma swój własny zakres pH.
- Mangan
Mangan
odżywczy jest dostępny w chelatach eDTA.
- Cynk
Cynk jest dostępny w postaci
chelatu eDTA.
- Bor
Bor
nie jest dostępny w formie chelatu, ponieważ chemicznie nie
można go chelatować. Jest dostępny w postaci siarczanu w
następujących produktach: Boraks
11,3%, boran i kwas borowy.
- Miedź
Miedź
jest dostępna w postaci chelatów
eDTA.
- Molibden
Molibdenu
nie można chelatować chemicznie. Jest dostępny tylko w postaci
molibdenianu sodu lub molibdenianu amonu