Chelat żelaza — jak działa?

Chelat żelaza to cząsteczka organiczna, która chwyta żelazo niczym pazur, dzięki czemu pozostaje ono w roztworze – a więc roślina ma do niego dostęp. Rośliny mogą bowiem pobierać wyłącznie składniki odżywcze rozpuszczone w wodzie. Żelazo bardzo łatwo wytrąca się w kontakcie z innymi pierwiastkami, dlatego jego dostarczanie zawsze powinno odbywać się z wykorzystaniem chelatów.

Chelaty żelaza
Michał Kumor
Sales Manager | 20 kwietnia 2023
Udostępnij artykuł
W poniższym artykule:

Rodzaje chelatów żelaza

Istnieją różne rodzaje chelatu żelaza, a każdy z nich ma specyficzne właściwości. Duży wpływ na siłę chelatu żelaza ma pH roztworu, w którym się znajduje, a więc pH mat z substratem lub gleby. Ponieważ w środowisku korzeni mogą występować różne poziomy pH, na rynku dostępne są różne chelaty żelaza.
Typ chelatu
Stabilność w zależności od pH

EDTA

3-6

DTPA

3-6,5

EDDHA

3-10
Istnieją różne rodzaje chelatu żelaza, a każdy z nich ma specyficzne właściwości. Duży wpływ na siłę chelatu żelaza ma pH roztworu, w którym się znajduje, a więc pH mat z substratem lub gleby. Ponieważ w środowisku korzeni mogą występować różne poziomy pH, na rynku dostępne są różne chelaty żelaza.
Sprawą kluczową w kwestii chelatu żelaza jest jego stabilność. Jeśli chelat żelaza traci stabilność, oznacza to, że nie jest wystarczająco silny, aby utrzymać żelazo w roztworze. W konsekwencji żelazo szybko się wytrąca, co skutkuje zmniejszeniem ilości żelaza w roślinie. Żelazo wytrącone przez zbyt niskie lub zbyt wysokie pH staje się żelazem trójwartościowym: Fe² zmienia się w Fe³. Fe³ (jest ono utlenione). Wybór odpowiedniego chelatu ma więc ogromne znaczenie.

Chelat żelaza EDTA

Z dostępnych na rynku chelatów żelaza EDTA jest wersją najsłabszą. Z tego względu zaleca się często jedynie do nawożenia liści. Oprócz EDTA istnieją też inne warianty, takie jak HEDTA, o niemalże takich samych właściwościach.

Chelaty EDTA (stabilne przy pH 3-6)

Chelat żelaza DTPA

DTPA to najczęściej używany chelat żelaza. W przypadku większości upraw pH nie przekracza wartości 6,5. Żelazo DTPA pozostaje wtedy stabilne, a zarazem dostępne dla rośliny. Występują dwa typy płynnego żelaza DTPA: 3% i 6%. Dużą różnicę między wariantem 3% a 6% stanowi użycie dużej ilości sodu przy produkcji 3% żelaza DTPA. Do produkcji 6% żelaza DTPA używa się dużej ilości amonu. Przy różnych uprawach sód stanowi sól akumulującą się z biegiem czasu, co w pewnym momencie może stać się źródłem problemów. Aby je wykluczyć, często doradza się użycie 6% żelaza DTPA. Minusem 6% żelaza DTPA, są wyższe koszty produkcji, a więc wyższa cena 6% żelaza DTPA niż wariantu 3%.

Chelaty DTPA (stabilne przy pH 3-6,5)

Chelat żelaza EDDHA

Gdy pH w uprawie osiąga lub przekracza wartość 6,5, zaleca się częściowe lub całkowite przejście na chelat żelaza EDDHA (czerwone żelazo). EDDHA zachowuje stabilność do poziomu pH przekraczającego 10. Chelaty żelaza EDDHA są dostępne na rynku pod wieloma nazwami. Na pierwszy rzut oka ich właściwości zdają się być identyczne, ale przy chelacie żelaza EDDHA znaczenie ma postać chelatu. Chelaty żelaza EDDHA zawsze składają się bowiem z mieszanki trzech różnych postaci. Przedstawiono je na poniższej ilustracji.
Chelaty żelaza
Z przedstawionych obok postaci EDDHA najbardziej stabilna jest pierwsza od góry. Tę formę chelatu żelaza EDDHA określa się jako „orto-orto”. Dwa pozostałe typy to kolejno „orto-para” i „para-para” EDDHA. Ponieważ wszystkie rodzaje czerwonego żelaza (EDDHA) obecne na rynku składają się z tych trzech postaci, ważne jest, aby wybrać produkt, w którym zawartość orto-orto jest najwyższa.

Chelaty EDDHA (stabilne przy pH 3-10)

Wydajność produktów

Przykładem do zobrazowania wydajności produktów może być produkt A, chelat żelaza EDDHA z 6% chelatu żelaza, z czego 4% stanowi postać orto-orto. Oznacza to, że produkt oferuje 4% stabilnego chelatu żelaza. Nie oznacza to jednak, że roślina w ogóle nie ma dostępu do pozostałych 2%, lecz to 2% szybko się wytrąci, a jego wydajność będzie dużo niższa. Jeśli jednak powyższy produkt zostanie zastąpiony produktem B, chelatem EDDHA z 6% chelatu żelaza, z których tylko 2% ma postać orto-orto, oznacza to, że pozostałe 4% chelatu żelaza będzie dużo mniej stabilne, a więc szybciej się wytrąci.
Wydajność tego produktu jest więc dużo niższa. Mówiąc najprościej, trzeba będzie zużyć około dwa razy więcej produktu B niż produktu A, aby uzyskać taki sam poziom żelaza w roślinach. W praktyce produkt B będzie więc tańszy niż produkt A.
Skontaktuj się z nami! 
Potrzebujesz porady? Wypełnij formularz kontaktowy! Nasz specjalista skontaktuje się z Tobą tak szybko, jak to możliwe. 
Pozostałe artykuły z Banku wiedzy

Chelat żelaza — jak działa?

Chelat żelaza to cząsteczka organiczna, która chwyta żelazo niczym pazur, dzięki czemu pozostaje ono w roztworze – a więc roślina ma do niego dostęp. Rośliny mogą bowiem pobierać wyłącznie składniki odżywcze rozpuszczone w wodzie. Żelazo bardzo łatwo wytrąca się w kontakcie z innymi pierwiastkami, dlatego jego dostarczanie zawsze powinno odbywać się z wykorzystaniem chelatów.
Szukaj w Banku wiedzy 
Znajdź odpowiedzi na swoje pytanie w naszej bazie wiedzy. Ponad 500 artykułów napisanych przez naszych specjalistów.
Kategorie:
Michał Kumor
Michał Kumor
Sales Manager | 20 kwietnia 2023
Udostępnij artykuł
Chelaty żelaza
W poniższym artykule:

Rodzaje chelatów żelaza

Istnieją różne rodzaje chelatu żelaza, a każdy z nich ma specyficzne właściwości. Duży wpływ na siłę chelatu żelaza ma pH roztworu, w którym się znajduje, a więc pH mat z substratem lub gleby. Ponieważ w środowisku korzeni mogą występować różne poziomy pH, na rynku dostępne są różne chelaty żelaza.
Typ chelatu
Stabilność w zależności od pH

EDTA

3-6

DTPA

3-6,5

EDDHA

3-10
Istnieją różne rodzaje chelatu żelaza, a każdy z nich ma specyficzne właściwości. Duży wpływ na siłę chelatu żelaza ma pH roztworu, w którym się znajduje, a więc pH mat z substratem lub gleby. Ponieważ w środowisku korzeni mogą występować różne poziomy pH, na rynku dostępne są różne chelaty żelaza.
Sprawą kluczową w kwestii chelatu żelaza jest jego stabilność. Jeśli chelat żelaza traci stabilność, oznacza to, że nie jest wystarczająco silny, aby utrzymać żelazo w roztworze. W konsekwencji żelazo szybko się wytrąca, co skutkuje zmniejszeniem ilości żelaza w roślinie. Żelazo wytrącone przez zbyt niskie lub zbyt wysokie pH staje się żelazem trójwartościowym: Fe² zmienia się w Fe³. Fe³ (jest ono utlenione). Wybór odpowiedniego chelatu ma więc ogromne znaczenie.

Chelat żelaza EDTA

Z dostępnych na rynku chelatów żelaza EDTA jest wersją najsłabszą. Z tego względu zaleca się często jedynie do nawożenia liści. Oprócz EDTA istnieją też inne warianty, takie jak HEDTA, o niemalże takich samych właściwościach.

Chelaty EDTA (stabilne przy pH 3-6)

Chelat żelaza DTPA

DTPA to najczęściej używany chelat żelaza. W przypadku większości upraw pH nie przekracza wartości 6,5. Żelazo DTPA pozostaje wtedy stabilne, a zarazem dostępne dla rośliny. Występują dwa typy płynnego żelaza DTPA: 3% i 6%. Dużą różnicę między wariantem 3% a 6% stanowi użycie dużej ilości sodu przy produkcji 3% żelaza DTPA. Do produkcji 6% żelaza DTPA używa się dużej ilości amonu. Przy różnych uprawach sód stanowi sól akumulującą się z biegiem czasu, co w pewnym momencie może stać się źródłem problemów. Aby je wykluczyć, często doradza się użycie 6% żelaza DTPA. Minusem 6% żelaza DTPA, są wyższe koszty produkcji, a więc wyższa cena 6% żelaza DTPA niż wariantu 3%.

Chelaty DTPA (stabilne przy pH 3-6,5)

Chelat żelaza EDDHA

Gdy pH w uprawie osiąga lub przekracza wartość 6,5, zaleca się częściowe lub całkowite przejście na chelat żelaza EDDHA (czerwone żelazo). EDDHA zachowuje stabilność do poziomu pH przekraczającego 10. Chelaty żelaza EDDHA są dostępne na rynku pod wieloma nazwami. Na pierwszy rzut oka ich właściwości zdają się być identyczne, ale przy chelacie żelaza EDDHA znaczenie ma postać chelatu. Chelaty żelaza EDDHA zawsze składają się bowiem z mieszanki trzech różnych postaci. Przedstawiono je na poniższej ilustracji.
Chelaty żelaza
Z przedstawionych obok postaci EDDHA najbardziej stabilna jest pierwsza od góry. Tę formę chelatu żelaza EDDHA określa się jako „orto-orto”. Dwa pozostałe typy to kolejno „orto-para” i „para-para” EDDHA. Ponieważ wszystkie rodzaje czerwonego żelaza (EDDHA) obecne na rynku składają się z tych trzech postaci, ważne jest, aby wybrać produkt, w którym zawartość orto-orto jest najwyższa.

Chelaty EDDHA (stabilne przy pH 3-10)

Wydajność produktów

Przykładem do zobrazowania wydajności produktów może być produkt A, chelat żelaza EDDHA z 6% chelatu żelaza, z czego 4% stanowi postać orto-orto. Oznacza to, że produkt oferuje 4% stabilnego chelatu żelaza. Nie oznacza to jednak, że roślina w ogóle nie ma dostępu do pozostałych 2%, lecz to 2% szybko się wytrąci, a jego wydajność będzie dużo niższa. Jeśli jednak powyższy produkt zostanie zastąpiony produktem B, chelatem EDDHA z 6% chelatu żelaza, z których tylko 2% ma postać orto-orto, oznacza to, że pozostałe 4% chelatu żelaza będzie dużo mniej stabilne, a więc szybciej się wytrąci.
Wydajność tego produktu jest więc dużo niższa. Mówiąc najprościej, trzeba będzie zużyć około dwa razy więcej produktu B niż produktu A, aby uzyskać taki sam poziom żelaza w roślinach. W praktyce produkt B będzie więc tańszy niż produkt A.
Skontaktuj się z nami! 
Potrzebujesz porady? Wypełnij formularz kontaktowy! Nasz specjalista skontaktuje się z Tobą tak szybko, jak to możliwe. 
Michał Kumor
Pozostałe artykuły z Banku wiedzy
Easygro - specjalistyczne mikroelementy schelatowane
Nawozy Easygro przeznaczone są między innymi do upraw: pomidora, ogórka, papryki, owoców miękkich, kwiatów ciętych, roślin doniczkowych i rabatowych. Marka Easygro powstała po to, żeby zaspokoić potrzeby światowego rynku ogrodniczego.
Jak ograniczyć ilość sodu? 
Głównym powodem odprowadzania nadmiaru pożywki z substratu (drenażu) jest często występująca w niej nadwyżka sodu. Nadmiar sodu powoduje zahamowanie wzrostu wielu roślin.
Jak ustalić harmonogram nawożenia roślin? 
Dla uzyskania optymalnego rezultatu ważne jest, aby stosować harmonogram nawożenia dostosowany do potrzeb danej uprawy. Dla każdego rodzaju upraw dostępny jest podstawowy harmonogram.