Strona główna > Bank wiedzy

Szara pleśń może pojawiać się u ogórków znajdujących w różnej fazie rozwoju. Jeśli do infekcji dochodzi w początkowych fazach, najczęściej prowadzi to do zamierania roślin. Symptomy szarej pleśni u starszych warzyw są charakterystyczne i łatwe do rozpoznania.

• Początkowym objawem szarej pleśni na ogórkach jest powstawanie szklistych wodnistych plam. Szybko dochodzi do gnicia poszczególnych organów.
• Na pędach i liściach w miejscach plam z czasem pojawia się szary lub szaro-fioletowy, puszysty nalot (stąd nazwa choroby) z zarodnikami.
• U zawiązków owoców i na owocach szary nalot często występuje od razu, bez wcześniejszych symptomów. Infekcje na owocach są najsilniejsze od wierzchołków, gdyż tam najczęściej zbiera się woda, co sprzyja patogenowi.

Szara pleśń ogórków powoduje straty bezpośrednie i pośrednie. Niszczy owoce, które tracą wartość handlową i nie nadają się do spożycia. Jednocześnie osłabia wzrost i rozwój ogórków, a także zwiększa ich podatność na inne niekorzystne czynniki (np. inne choroby ogórków czy szkodniki).

Botrytis cinerea odpowiadający za występowanie szarej pleśni poraża wiele grup roślin, chociaż symptomy mogą nieco różnić w zależności od zainfekowanego gatunku. Zawsze charakterystycznym objawem jest szarawy nalot (różne odcienie). Szara pleśń poraża ogórki w gruncie i pod osłonami. Z reguły jednak w szklarniach i tunelach infekcje są nasilone ze względu na wyższą wilgotność powietrza. Ponadto patogeniczny grzyb atakuje inne rośliny – od warzyw po drzewa i krzewy owocowe, rośliny ozdobne, a także chwasty. Inne gatunki/grupy podatne na szarą pleśń o dużym znaczeniu gospodarczym:

• Pomidor
• Winorośl
• Malina
• Truskawka
• Róża

Szara pleśń ogórka rozwija się w szerokim zakresie temperatur, od 3-4 do 30°C. Dużą patogeniczność wykazuje w umiarkowanych temperaturach (14-15°C). Najsilniej rozwija się przy bardzo wysokiej wilgotności względnej (97-98%). Znacznie mniejszą szkodliwością odznacza się przy wilgotności poniżej 75%. Patogenowi sprzyja długie utrzymywanie się wilgoci na liściach, pędach i owocach, a także chłodne noce (w uprawie gruntowej). Do infekcji częściej dochodzi na skutek uszkodzeń mechanicznych ogórków, a także stresu, np. termicznego lub wodnego. Zarodniki przenoszą się z wiatrem lub wodą na duże odległości. Grzyb rozwija się saproficznie, np. na martwych resztkach roślin i w ściółce. To potencjalne źródło porażenia szarą pleśnią w kolejnym roku.

Szarej pleśni i innym chorobom wywoływanym przez patogeny grzybowe czy organizmy grzybopodobne można zapobiegać przez szeroko zakrojone działania profilaktyczne. Inne pozytywne zabiegi mają na celu poprawę kondycji roślin i tym samym w przypadku pojawienia się patogenów łagodniejszy przebieg choroby.

• Ograniczenie wilgotności powietrza pod osłonami przez częste wietrzenie
• Usuwanie porażonych fragmentów lub roślin. To może zahamować infekcję.
• Zrównoważone nawożenie, unikanie stosowania wysokich dawek azotu. Nadmiar azotu m.in. osłabia ściany komórkowe, co ułatwia przenikanie patogenom (a także sprzyja uszkodzeniom przez szkodniki).
• Regularne zwalczanie zachwaszczenia. Chwasty są również żywicielami Botrytis cinerea. Mogą sprzyjać rozprzestrzenianiu się choroby i zwiększają ryzyko pojawienia się jej w przyszłym sezonie
• Unikanie stresu wodnego. Ogórki powinno się nawadniać rano lub wieczorem. Szczególnie pod osłonami należy unikać nawadniania zimną wodą. To powoduje stres i choroby fizjologiczne, a przy okazji zwiększa podatność na choroby inwazyjne, w tym grzybowe.
• Zapobiegawcze stosowanie ekologicznych preparatów. Przykładem jest Prestop WP zawierający niepatogenicznego, za to antagonistycznego grzyba Gliocladium catenulatum. Stosuje się go m.in. dolistnie.
• W uprawach ekologicznych wykorzystuje się także Polyversum WP również zawierający inne, pożyteczne grzyby: Pythium oligandrum.

W przypadku wystąpienia szarej pleśni poza usuwaniem porażonych organów i silnie porażonych roślin wykonuje się zabiegi fungicydowe. Istotna jest szybka reakcja po wystąpieniu pierwszych objawów, później walka z szarą pleśnią jest znacznie trudniejsza. Jednocześnie należy zachować okresy karencji dla poszczególnych ŚOR. Do zwalczania szarej pleśni u ogórka często wykorzystuje się Switch 62,5 WG. Fungicyd ma działanie wgłębne i kontaktowe. Zawiera cyprodynil (związek z grupy anilinopirimidyn) oraz fludioksonil (związek z grupy fenylopiroli).

Szara pleśń należy do chorób groźnych i powszechnych. Może zniszczyć młode uprawy czy rozsadę i dokonać dużych strat w plonie. Często infekcje nawracają w kolejnych latach, a wprowadzenie nowych gatunków roślin dla ich ograniczenia nic nie da, gdyż grzyb jest polifagiem.

Potrzebujesz porady? Wypełnij formularz kontaktowy! Nasz specjalista skontaktuje się z Tobą tak szybko, jak to możliwe.