Opuchlak truskawkowiec - zwalczanie
Czas czytania: 2 min | Autor: Marcin Cierpisz | Ostatnia aktualizacja: 30-01-2023
Opuchlak truskawkowiec (Otiorhynchus sulcatus) - jest chrząszczem, który może powodować szkody w uprawach roślin ozdobnych, a także na plantacjach owoców jagodowych. Zwalczanie opuchlaka coraz częściej odbywa się przy użyciu pożytecznych nicieni i grzybów entomopatogenicznych.
Opuchlak truskawkowiec - uszkodzenia
Opuchlak truskawkowiec może wyrządzać szkody w szkółkach roślin ozdobnych, ale także w przydomowych ogrodach. Chętnie żeruje w cyklamenach, kalanchoe, fuksji, hortensji azalii i na rododendronach. Larwy wyrządzają najwięcej szkód, ponieważ, rozwijają się w glebie i uszkadzają korzenie roślin. Często uszkodzenia powodowane przez larwy prowadzą do zahamowania wzrostu rośliny, a przy dużym nasileniu zamieranie całej rośliny. Uszkodzone korzenie są też łatwiej infekowane przez grzyby i bakterie. Dorosłe chrząszcze uszkadzają liście powodując charakterystyczne zatokowe wżery od brzegu blaszki liściowej. Opuchlaki są aktywne głównie w nocy, pokrywy ich skrzydeł są zrośnięte dlatego nie są w stanie przemieszczać się na duże odległości w krótkim czasie. Samice opuchlaków mają zdolność do rozmnażania bezpłciowego, to znaczy, że kolejne chrząszcze mogą rozwijać się z niezapłodnionych jaj, stanowi to duże zagrożenie w przypadku braku monitoringu plantacji i zbyt późnej reakcji na występowanie tego szkodnika. Dlatego tak ważne jest zapewnienie, aby jak najmniej larw znalazło się w stadium dojrzałym. Tylko dorosłe osobniki mogą się rozmnażać.
Sygnalizacja opuchlaków
Jaja opuchlaka są początkowo białe, ale w krótkim czasie stają się brązowe. Larwy są białe lub różowawe, głowa ma ciemno brązowy kolor, są apodialne (nie posiadają odnóży), charakterystycznie wygięte w kształt litery C. Żerują i rozwijają się w glebie. Uszkadzają system korzeniowy, dlatego ich szkodliwość jest znacznie większa niż dorosłych osobników. Dorosłe chrząszcze mierzą ok. 10mm, mają ciemne mocno schitynizowane ciało, pokrywy są zrośnięte z żółtymi nieregularnymi plamkami. Charakterystyczną cechą dorosłych opuchlaków jest głowa z mocno wydłużonym aparatem gębowym w kształcie ryjka, który na końcu jest delikatnie spłaszczony i rozszerzony. Dorosłe osobniki są aktywne przede wszystkim późnym wieczorem i nocą, dlatego ich obserwacja jest utrudniona, w ciągu dnia kryją w ściółce lub w niższych partiach rośliny uprawnej, często po spodniej stronie liścia. Pierwsze zimujące pokolenie to głównie larwy (chociaż zdarza się, że zimują też osobniki dorosłe), wznawiają żerowanie po zimie w ostatniej dekadzie kwietnia, pierwszej dekadzie maja (w zależności od pogody).
Opuchlak truskawkowiec - zwalczanie
Pierwszym etapem powinien być odpowiednio zaplanowany monitoring, w zależności od regionu i warunków pogodowych trzeba wykonać lustrację plantacji w poszukiwaniu larw. Larwy opuchlaków stają się aktywne gdy średnia temperatura gleby osiągnie ok. 12⁰C, dlatego lustrację prowadzimy z odpowienim wyprzedzeniem. Z powodu wycofywania chemicznych środków ochrony roślin, coraz częściej stosuje się biologiczne środki ochrony. W zależności od rodzaju uprawy.
Jednym ze skuteczniejszych sposobów jest zastosowanie preparatów zawierających pożyteczne grzyby i bakterie, które stwarzają w glebie niekorzystne dla opuchlaka warunki (METAcontrol). Można je stosować łącznie z nicieniami pożytecznymi, co pozwala walczyć ze szkodnikami dwutorowo: grzyby działają pasywnie (tworzą środowisko niekorzystne dla bytowania szkodników glebowych), a nicienie aktywnie poszukują ofiary. Przy większej presji szkodnika, taka metoda skuteczniejsza. Należy jednak pamiętać, że nicienie wymagają wyższej temperatury gleby, aby działać, natomiast grzyby można stosować wcześniej, a nawet jesienią, jako środek zapobiegawczy.
Biologiczna kontrola opuchlaka
Biologiczna kontrola opuchlaka może być przeprowadzona przy użyciu nicieni zawartych w preparatach Nemasys L i Nemasys H. Nicienie aktywnie poszukują ofiary po zastosowaniu w glebie, przenikają do ciała ofiary przez naturalne otwory ciała, po dostaniu się do wnętrza owada uwalniają one symbiotyczne bakterie z rodzaju Photorhabdus. Bakterie te powodują paraliż i rozkład tkanek owada, co następuje w przeciągu kilkunastu godzin od infekcji. Zabieg z wykorzystaniem nicieni entomopatogenicznych jest najbardziej skuteczny w przypadku pierwszych stadiów larwalnych. W uprawach gruntowych cykl życia opuchlaka wynosi jeden rok. W przypadku silnego zarażenia preferowana jest aplikacja preparatu jesienią i powtórnie - wiosną. Nemasys L może być stosowany w temperaturach powyżej 5⁰C. Skuteczne jest również stosowanie grzybów entomopatogenicznych z rodzaju Metarhizium, które mają zdolność do wytwarzania enzymów rozkładających oskórek owada. Grzyby entomopatogeniczne można stosować w zabiegu jesiennym jak i na wiosnę, zarówno przez podlewanie jak i system fertygacyjny.