• Objawy na ogórkach, papryce i innych uprawach
• Cykl życiowy mszycy ogórkowej
• Objawy uszkodzeń
• Zwalczanie lub/i zapobieganie

Mszyca ogórkowa (Aphis gossypii) zasiedla przede wszystkim młode części roślin, preferując spodnią stronę liści oraz pędy. Występuje m.in. na ogórkach, papryce, truskawkach i chryzantemach w dwóch formach – uskrzydlonej i bezskrzydłej.

Uskrzydlone osobniki mają masywny, okrągły kształt i osiągają od 0,9 do 1,8 mm długości, przy czym ich wielkość zależy od temperatury, dostępności pokarmu oraz zagęszczenia populacji. Ich ciało ma kolor od jasnożółtego po czarnozielony, a charakterystycznymi cechami są czerwone oczy i krótkie, czarne syfony na brzuchu, które ułatwiają identyfikację gatunku.

Bezskrzydła forma mszycy ogórkowej jest nieco większa, z czarną głową i klatką piersiową oraz żółto-ciemnozielonym odwłokiem. Jej czarne, krótkie syfony również stanowią kluczowy element rozpoznawczy.

Cykl życia i sposób rozmnażania mszycy ogórkowej (Aphis gossypii) zależą od warunków klimatycznych. Pod koniec ciepłego sezonu owady te częściej rozmnażają się płciowo – samice składają jaja, które mogą przetrwać zimę w stanie hibernacji, aż temperatura stanie się odpowiednia do ich rozwoju. W zależności od wielkości samicy, dziennie może ona złożyć od 3 do 10 jaj.

W szklarniach, gdzie panuje stabilna temperatura, mszyce ogórkowe rozmnażają się głównie bezpłciowo. Samice rodzą nimfy, które natychmiast zaczynają żerować na sokach roślinnych. Czas rozwoju nimf zależy od temperatury – w 28°C trwa około 6 dni, natomiast w 16°C wydłuża się do 10 dni (dla uprawy ogórka).

Podczas wzrostu mszyca przechodzi cztery linienia, pozostawiając po sobie białe oskórki. Całkowita długość jej życia wynosi od 2 do 3 tygodni. Zimujące jaja mogą przetrwać w szklarniach, a wiosną wylęgać się i rozpoczynać nowy cykl rozwojowy.

Mszyca ogórkowa (Aphis gossypii) zdradza swoją obecność w uprawach, pozostawiając liczne białe oskórki po linieniu. Dodatkowym wskaźnikiem jej bytności jest obecność spadzi – lepkiej wydzieliny, która sprzyja rozwojowi grzybów sadzakowych. Te czarne naloty ograniczają fotosyntezę, co prowadzi do zahamowania wzrostu roślin, a w skrajnych przypadkach – do ich obumierania. Dodatkowo grzyby sadzakowe mogą znacząco zmniejszyć plonowanie.

Spadź przyciąga również mrówki, które mogą zakłócać działanie naturalnych wrogów mszyc, co utrudnia ich zwalczanie w szklarniach.

Podczas żerowania mszyca wydziela substancje wywołujące reakcję alergiczną u roślin. Jednocześnie wprowadza toksyny, powodujące więdnięcie i odbarwienia liści, a w ciężkich przypadkach – ich całkowite obumieranie.

W sprzyjających warunkach, szczególnie przy wysokich temperaturach, populacja mszyc może gwałtownie się rozwijać, szybko opanowując uprawy. Początkowo dominują formy bezskrzydłe, jednak wraz ze wzrostem zagęszczenia pojawiają się osobniki uskrzydlone, które łatwo przenoszą się na inne części szklarni.

Mszyca ogórkowa przenosi również wiele wirusów roślinnych. W zależności od patogenu i rodzaju uprawy może to prowadzić do poważnych deformacji liści, ich zamierania oraz znacznego obniżenia plonów.

Mszycę ogórkową (Aphis gossypii) można zwalczać zarówno metodami biologicznymi, jak i chemicznymi. Pierwszym krokiem do jej zwalczania powinno być wprowadzenie organizmów pożytecznych, będących jej naturalnymi wrogami. Do zwalczania mszycy ogórkowej wykorzystuje się:

• pasożytnicze błonkówki Aphidius colemani

• drapieżne muchówki Aphidoletes aphidimyza 

• chrząszcz Propylea quatuordecimpunctata

Aby zwiększyć skuteczność działania błonkówki Aphidius colemani, warto wprowadzić do uprawy rośliny PLANTAcontrol, zawierające mszyce zbożowe, pozwalające na skuteczne dokarmianie i rozwój populacji pożytecznej błonkówki. 

Jeśli konieczne jest zastosowanie środków chemicznych, skuteczną ochronę zapewniają insektycydy o szerokim spektrum działania, takie jak Teppeki i Sequoia.