Fuzaryjne więdnięcie pomidora i fuzarioza zgorzelowa pomidora

Fuzariozy pomidora, tj. fuzaryjne więdnięcie pomidora i fuzarioza zgorzelowa pomidora to choroby grzybowe powodowane przez dwa podgatunki Fusarium oxysporum, patogenu grzybowego żerującego na różnorodnych roślinach. Jest to w szczególności problem w uprawach pod osłonami. Fuzariozy mogą prowadzić do zniszczenia całych krzaków, a w dodatku brakuje chemicznych środków ochrony roślin zarejestrowanych do ich zwalczania. Jak skutecznie zwalczać powyżej wymienione choroby pomidorów?

Fuzarioza pomidora
Dominika Strzempa
Product Manager Crop Protection |
22 listopada 2022 | czas czytania: 4 min
Udostępnij artykuł
W poniższym artykule:

Rozpoznawanie fuzariozy pomidora 

Fuzarioza pomidora ma różny przebieg w zależności czy wystąpił podgatunek Fusarium oxysporum f. sp. radicis-lycopersici odpowiadający za fuzariozę zgorzelową pomidora lub Fusarium oxysporum f. sp. lycopersici powodujący fuzaryjne więdnięcie pomidora. Mogą występować razem, wtedy niekorzystne zmiany postępują jeszcze szybciej.

Fuzarioza zgorzelowa pomidora — objawy:

  • Najbardziej charakterystycznym objawem fuzariozy pomidora jest brązowienie i gnicie korzeni. Aby zdiagnozować chorobę pomidorów, należy więc „poświęcić” roślinę (lub większą liczbę krzaków).
  • Często występuje brunatnienie wewnętrznych tkanek piętki, korzeniowej, podstawy łodygi i wiązek przewodzących. Należy przyciąć podłużnie pędy, aby to oszacować.
  • Na mocniej porażonych fragmentach występuje różowawy nalot.
  • Choroba ma najsilniejszy przebieg w czasie produkcji rozsady.
  • Typowym objawem jest więdnięcie rozpoczynające się od dolnych liści. Cechą charakterystyczną więdnięcia jest symetria – często symptomy ujawniają się po jednej stronie rośliny.
  • Czasem występuje więdnięcie wierzchołków pomidorów.
  • Wzrost roślin jest zahamowany. Zamierają stopniowo. Często obserwuje się zamieranie całych rzędów.
  • Na przekroju podłużnym łodygi widać ciemnobrązowe przebarwienia wiązek przewodzących.

Występowanie fuzariozy pomidora

Fusarium oxysporum to patogen polifagiczny. Żywi się wieloma grupami roślin, powodując u nich nieco odmienne objawy. Występuje na całym świecie. Co ciekawe jest jednym z patogenów, który wywołuje zgorzel siewek. Ze względu na ekonomiczne znaczenie największe straty powoduje m.in. w uprawach warzyw:
  • Psiankowatych, np. pomidora i papryki.
  • Kapustnych.
  • Dyniowatych.

Rozwój fuzariozy pomidora

Fuzariozy są zaliczane do chorób odglebowych pomidora. Fuzarioza zgorzelowa często infekuje poprzez wnikanie grzyba w miejscach zranienia, na korzeniach. Do źródeł infekcji pierwotnej zalicza się mikrokonidia przenoszone w powietrzu oraz przez ziemiórki, a także nasiona. Fusarium oxysporum f. sp. radicis-lycopersici dobrze rozwija się w umiarkowanych temperaturach (10-18°C). Natomiast Fusarium oxysporum f. sp. lycopersici wywołujący fuzaryjne więdnięcie temperatury preferuje ciepło. Optymalne rozwija się przy 23-25°C. Formy przetrwalnikowe znajdują się w glebie. Może przetrwać przez wiele lat bez żywiciela na głębokości do 90 cm. Częstym źródłem zakażenia pierwotnego jest gleba, a także nasiona. Patogen może przenosić się z krzaka pomidora na pomidor przez stykające się korzenie. Dlatego dochodzi czasem do zamierania całych rzędów (zwłaszcza przy zbyt gęstej rozstawie pomidora). Dobrym sposobem zapobiegania występowaniu fuzariozy jest sadzenie odmian odpornych.
 

Fuzarioza pomidora – zwalczanie

Fuzariozę pomidora zwalcza się doraźnie przez zastosowanie środków mikrobiologicznych. Duże znaczenie ma profilaktyka, czyli działania, które mają na celu zminimalizowanie ryzyka wystąpienia choroby, a w razie infekcji złagodzenie jej przebiegu. Ważne jest utrzymanie czystości po zbiorach, tj. uprzątanie resztek. Systematycznie zaleca się odkażanie podłoża. Korzystne efekty daje szczepienie pomidorów na podkładkach odpornych na oba podgatunki patogenu. Należy zadbać o odpowiednią rozsadę, tj. nie sadzić rozsady zbyt gęsto w rzędach. W uprawach pod osłonami powinno się wykonywać regularne wietrzenie, zwłaszcza latem. Dzięki temu warunki do rozwoju patogenów, zwłaszcza Fusarium oxysporum f. sp. lycopersici są mniej sprzyjające. Nasiona warto zaprawiać preparatami grzybobójczymi.
 

Fuzarioza pomidora – oprysk

Do skutecznych preparatów na fuzariozę pomidora zalicza się Serenade ASO. To mikrobiologiczny środek grzybo- i bakteriobójczy. Zawiera szczepy Bacillus subtilis. Jest przeznaczony do zwalczania fuzariozy zgorzelowej w uprawach w gruncie i pod osłonami. Profilaktycznie, w fazie produkcji rozsady zaleca się stosować Polyversum WP zawierający niepatogeniczne grzyby (o antagonistycznym działaniu).

Fuzariozy, podobnie jak alternarioza pomidora czy wiele innych groźnych chorób, mają znaczący wpływ na plonowanie, a mogą wręcz doprowadzić do zniszczenia upraw lub rozsady. Dlatego warto położyć nacisk na różnorodne działania zapobiegawcze.
Skontaktuj się z nami! 
Potrzebujesz porady? Wypełnij formularz kontaktowy! Nasz specjalista skontaktuje się z Tobą tak szybko, jak to możliwe. 
Dowiedz się więcej o chorobach roślin

Fuzaryjne więdnięcie pomidora i fuzarioza zgorzelowa pomidora

Fuzariozy pomidora, tj. fuzaryjne więdnięcie pomidora i fuzarioza zgorzelowa pomidora to choroby grzybowe powodowane przez dwa podgatunki Fusarium oxysporum, patogenu grzybowego żerującego na różnorodnych roślinach. Jest to w szczególności problem w uprawach pod osłonami. Fuzariozy mogą prowadzić do zniszczenia całych krzaków, a w dodatku brakuje chemicznych środków ochrony roślin zarejestrowanych do ich zwalczania. Jak skutecznie zwalczać powyżej wymienione choroby pomidorów?
Szukaj w Banku wiedzy 
Znajdź odpowiedzi na swoje pytanie w naszej bazie wiedzy. Ponad 500 artykułów napisanych przez naszych specjalistów.
Dominika Strzempa
Dominika Strzempa
Product Manager Crop Protection | 22 listopada 2022 | 
czas czytania: 4 min
Udostępnij artykuł
Fuzarioza pomidora
W poniższym artykule:

Rozpoznawanie fuzariozy pomidora 

Fuzarioza pomidora ma różny przebieg w zależności czy wystąpił podgatunek Fusarium oxysporum f. sp. radicis-lycopersici odpowiadający za fuzariozę zgorzelową pomidora lub Fusarium oxysporum f. sp. lycopersici powodujący fuzaryjne więdnięcie pomidora. Mogą występować razem, wtedy niekorzystne zmiany postępują jeszcze szybciej.

Fuzarioza ogórka
Rodzaj choroby:    grzybowa
Patogen:                 Fusarium oxysporum f. sp. radicis-lycopersici,
                                 Fusarium oxysporum f. sp. lycopersici
Objawy:                  brązowienie korzeni i podstawy pędu
Uprawy:                  pomidor
Warunki rozwoju:  wysokie temperatury, wysoka wilgotność powietrza
Występowanie:
123456789101112

Fuzarioza zgorzelowa pomidora — objawy:

  • Najbardziej charakterystycznym objawem fuzariozy pomidora jest brązowienie i gnicie korzeni. Aby zdiagnozować chorobę pomidorów, należy więc „poświęcić” roślinę (lub większą liczbę krzaków).
  • Często występuje brunatnienie wewnętrznych tkanek piętki, korzeniowej, podstawy łodygi i wiązek przewodzących. Należy przyciąć podłużnie pędy, aby to oszacować.
  • Na mocniej porażonych fragmentach występuje różowawy nalot.
  • Choroba ma najsilniejszy przebieg w czasie produkcji rozsady.
  • Typowym objawem jest więdnięcie rozpoczynające się od dolnych liści. Cechą charakterystyczną więdnięcia jest symetria – często symptomy ujawniają się po jednej stronie rośliny.
  • Czasem występuje więdnięcie wierzchołków pomidorów.
  • Wzrost roślin jest zahamowany. Zamierają stopniowo. Często obserwuje się zamieranie całych rzędów.
  • Na przekroju podłużnym łodygi widać ciemnobrązowe przebarwienia wiązek przewodzących.

Występowanie fuzariozy pomidora

Fusarium oxysporum to patogen polifagiczny. Żywi się wieloma grupami roślin, powodując u nich nieco odmienne objawy. Występuje na całym świecie. Co ciekawe jest jednym z patogenów, który wywołuje zgorzel siewek. Ze względu na ekonomiczne znaczenie największe straty powoduje m.in. w uprawach warzyw:
  • Psiankowatych, np. pomidora i papryki.
  • Kapustnych.
  • Dyniowatych.

Rozwój fuzariozy pomidora

Fuzariozy są zaliczane do chorób odglebowych pomidora. Fuzarioza zgorzelowa często infekuje poprzez wnikanie grzyba w miejscach zranienia, na korzeniach. Do źródeł infekcji pierwotnej zalicza się mikrokonidia przenoszone w powietrzu oraz przez ziemiórki, a także nasiona. Fusarium oxysporum f. sp. radicis-lycopersici dobrze rozwija się w umiarkowanych temperaturach (10-18°C). Natomiast Fusarium oxysporum f. sp. lycopersici wywołujący fuzaryjne więdnięcie temperatury preferuje ciepło. Optymalne rozwija się przy 23-25°C. Formy przetrwalnikowe znajdują się w glebie. Może przetrwać przez wiele lat bez żywiciela na głębokości do 90 cm. Częstym źródłem zakażenia pierwotnego jest gleba, a także nasiona. Patogen może przenosić się z krzaka pomidora na pomidor przez stykające się korzenie. Dlatego dochodzi czasem do zamierania całych rzędów (zwłaszcza przy zbyt gęstej rozstawie pomidora). Dobrym sposobem zapobiegania występowaniu fuzariozy jest sadzenie odmian odpornych.
 

Fuzarioza pomidora – zwalczanie

Fuzariozę pomidora zwalcza się doraźnie przez zastosowanie środków mikrobiologicznych. Duże znaczenie ma profilaktyka, czyli działania, które mają na celu zminimalizowanie ryzyka wystąpienia choroby, a w razie infekcji złagodzenie jej przebiegu. Ważne jest utrzymanie czystości po zbiorach, tj. uprzątanie resztek. Systematycznie zaleca się odkażanie podłoża. Korzystne efekty daje szczepienie pomidorów na podkładkach odpornych na oba podgatunki patogenu. Należy zadbać o odpowiednią rozsadę, tj. nie sadzić rozsady zbyt gęsto w rzędach. W uprawach pod osłonami powinno się wykonywać regularne wietrzenie, zwłaszcza latem. Dzięki temu warunki do rozwoju patogenów, zwłaszcza Fusarium oxysporum f. sp. lycopersici są mniej sprzyjające. Nasiona warto zaprawiać preparatami grzybobójczymi.
 

Fuzarioza pomidora – oprysk

Do skutecznych preparatów na fuzariozę pomidora zalicza się Serenade ASO. To mikrobiologiczny środek grzybo- i bakteriobójczy. Zawiera szczepy Bacillus subtilis. Jest przeznaczony do zwalczania fuzariozy zgorzelowej w uprawach w gruncie i pod osłonami. Profilaktycznie, w fazie produkcji rozsady zaleca się stosować Polyversum WP zawierający niepatogeniczne grzyby (o antagonistycznym działaniu).

Fuzariozy, podobnie jak alternarioza pomidora czy wiele innych groźnych chorób, mają znaczący wpływ na plonowanie, a mogą wręcz doprowadzić do zniszczenia upraw lub rozsady. Dlatego warto położyć nacisk na różnorodne działania zapobiegawcze.
Skontaktuj się z nami! 
Potrzebujesz porady? Wypełnij formularz kontaktowy! Nasz specjalista skontaktuje się z Tobą tak szybko, jak to możliwe. 
Dominika Strzempa
Dowiedz się więcej o chorobach roślin
Antraknoza ogórka
Antraknoza ogórka wywoływana przez Colletotrichum orbiculare objawia się m.in. występowaniem przebarwień na liściach i owocach. Przy silnym porażaniu może spowodować straty w plonie. 
Czarna zgnilizna korzeni ogórka
Czarna zgnilizna korzeni, spowodowana przez Phomopsis sclerotioides, jest grzybem glebowym, który atakuje na korzenie ogórka, cukinii, melona. Grzyb powoduje, że korzenie wchłaniają mniej wody, powodując w najgorszym przypadku, obumarcie rośliny.
Czarna zgnilizna zawiązków i pędów 
Czarna zgnilizna zawiązków i pędów dyniowatych, znana również pod nazwą "gumoza dyniowatych" jest chorobą grzybową, atakującą uprawy roślin dyniowatych, przede wszystkim ogórka.